Er waren twee schepen met de naam Zeelandia in dienst bij de VOC in de eerste decennia van de 17e eeuw. De (Oude) Zeelandia werd in 1603 van de voorcompagnie overgenomen door de VOC. Deze Zeelandia had voor de VOC drie uitreizen gemaakt en werd in 1616 in de Banda archipel gesloopt.

Er stond in een resolutie van 15 november 1611 dat er een nieuw te bouwen schip op stapel stond in Middelburg met vermelding van afmetingen, helaas zonder naam en lastmaat.¹ De Nieuw Zeelandia is het enige schip dat daarvoor in aanmerking komt.
Op 4 april 1613 vertrok het schip Zeelandia (400 last) voor haar eerste uitreis naar Indië vanuit Wielingen. Ze was terug op 30 juni 1617.²
De tweede uitreis begon 28 december 1618 onder de naam Nieuw Zeelandia (350 last). Ze kwam aan bij Jacatra 16 september 1619.

Banda expeditie
De Nieuw Zeelandia nam in 1621 deel aan J.P. Coen’s beruchte expeditie naar Banda Bemand met 72 blanken en 49 Lascaers of Javaanse gevangenen.³
Banda was toen nog het enige eiland waar nootmuskaat werd geteeld. Coen wilde het monopolie daarvan voor de VOC zeker stellen ten koste van alles.

Laatste reis
In maart 1623 werd de Nieuw Zeelandia van Batavia via straat Malakka naar Atjeh gestuurd om daar peper in te kopen. Daarna zou via de westkust van Sumatra terug gevaren worden. Mocht er nog ruimte zijn voor extra peper zou dat aldaar aan gevuld kunnen worden. Dit alles onder commando van opperkoopman, Jaques Colijn Jansz.

NL-HaNA_4.VEL_354

Komende van Atjeh tussen de eilanden Mintano (Pulau Tanahbala) en Goede Fortuyn (Pulau Siberut) liep de Nieuw Zeeland op een klip onderwater en zonk. De lading ging geheel verloren maar alle 91 opvarenden hebben de schipbreuk overleefd. 45 man werden op het Engelse schip Abigael naar Batavia gebracht de overige kwamen daar aan in plaatselijk gekochte jonken (Daghregister 6-3-1624).

• NL-HaNA_1.04.02_4932_0028.
• NA 1.04.02 (VOC) 1083 dagregister.