direct to content

MaSS

stepping stones of maritime history

History

De Noord was een galjoot in dienst van de VOC kolonie gevestigd aan Kaap de Goede Hoop. Op kwam ze aan in de Tafelbaai met 13 bemanningsleden aan boord. Ze werd o.a. gebruikt voor verkenningstochten.

Naar Natal
Eind 1689 werd de galjoot ingezet voor tweede reis langs de Afrikaanse oostkust. Een aantal jaren eerder was in terra Natal de Stavenisse gestrand. Overlevenden melden in Kaapstad dat er in Natal gunstige handelsvoorwaarden zouden zijn voor de compagnie .

Op 26-10-1689 vertrok de Noord uit Tafelbaai. Ze kwam in de baai van Natal op 4 december. Het mandaat van schipper Pieter Jansz Timmerman was om daar van de Xhosa grond te kopen. Hij sloot een overeenkomst met de plaatselijke Xhosa leider. Tijdens deze expeditie werden nog drie overlevenden van de Stavenisse aangetroffen.

Schipbreuk
Op 11 januari 1690 vertrok de Noord weer richting Kaap kolonie. Op 16 januari liep de Noord bij op een rif dat ver in zee stak. 14 Nederlandse zeemijlen ten westen van Ze sloeg lek en de bemanning kwamen bij laag tij van het schip lopend via rif naar de wal.

NL-HaNA_4.VEL_162


Detail van kaart 4 VEL 162 Zuid Afrika (eind 17e eeuw). Met daarop de plaats van stranding van de Stavenisse op het origineel weergegeven. De plek van stranding van de Noord bij benadering. Bekijk de hele kaart

De 18 mannen bleven kort op het strand bivakkeren en besloten uiteindelijk om over land naar de Kaapkolonie te lopen.

De groep valt snel uiteen. De zieke schipper kan niet mee komen en wordt achtergelaten met zijn jongen. Uiteindelijk bereikt die samen met zijn jongen de Kaap laat brengen.

Waar zij waarschijnlijk later arriveren evenals de van de Stavenisse afkomstige en opnieuw gestrande Jan Claasz Ruyver.

Description

Gebouwd: Oostenburg, Amsterdam, 1685
Tonnage: 40 last

MasterPieter Jansz Timmerman
People on board15
Length64 feet (19.5 m)
Width16.4 feet (5 m)

References

Down on 4 December

New in MaSS

Wrecks of Flevoland

Burgzand Noord

13 Provinces