De 'slag bij Doggersbank' was een zeeslag in het kader van de 9 jarige oorlog (1688-1697).

9 jarige oorlog
 Om de Franse expansiedrang tegen te gaan, verenigden een aantal Europese mogendheden zich tegen de gemeenschappelijke vijand Frankrijk. Daarbij speelde koning-stadhouder Willem III van Oranje (Groot Brittannië en de Republiek) een leidende rol. Belangrijke geallieerden waren Zweden, Spanje Het Roomse Rijk (Duitse landen).¹

Jean Bart
In de nacht van 17 op 18 mei 1697 wist de gevreesde Franse vlootcommandant Jean Bart ondanks een blokkade van Nederlandse en Britse schepen voor Duinkerken te ontsnappen naar open zee met een smaldeel van 6 schepen een brander en wat particuliere kapers.

Eugène Isabey

Het schilderij beeld de slag bij Texel 2 jaar eerder uitgevochten tussen Jean Bart en de Nederlandse vloot.

Konvooi 
Hij wist dat een grote Nederlandse koopvaardij vloot uit de Sont en Noorwegen onderweg was naar Nederland. Het konvooi bestond uit 112 koopvaarders en werd begeleid door 5 admiraliteitsschepen onder commando van Rutger Bucking.

Waarschuwing mislukt
In juni lag de gevreesde Franse kapitein op de loer tussen Vlie en Doggersbank. In Nederland was men op de hoogte van het gevaar. Men probeerde het konvooi te waarschuwen om te keren. Er werden daarvoor snelle galjoten uitgezonden met die boodschap maar die misten het niets vermoedende konvooi.

Slag Doggersbank 1696
Op 17 juni in de avond kwamen ze in het zicht van de Franse vloot. De volgende ochtend (op 10 uren afstand van Texel) om 7 uur begon het gevecht. De koopvaarders koersten zo snel mogelijk verder richting Texel. De vijf oorlogsschepen posteerden zich tussen de achterhoede, en de Franse aanvallers. De Fransen hadden de loef en stormden op het verdedigende smaldeel af met het schip 'Le Maure' van Jean Bart voorop.

Musée national de la Marine ID: 9753

Smaldeel uitgeschakeld 
Hij zeilde te snel en schoot langs Het Nederlandse vlaggenschip 'Raadhuis van Haarlem'. Bart viel daarop de kleine 'Arend' aan die er achter lag. De Arend werd geënterd en als eerste veroverd. Vervolgens werd het Nederlandse vlaggenschip Raadhuis geënterd. Na drie uur vechten sneuvelde commandant Buckering en gaf de bemanning zich over. 

Vervolgens werden ook de overige schepen één voor één, geënterd en overmeesterd. Als laatste bood de Soestdijk nog weerstand die kon de grotere Mignon van zich afhouden. Toen deze hulp kreeg van een tweede Frans schip moest ook de Soestdijk de vlag strijken. Nu gingen de Fransen achter de weerloze koopvaarders aan. Terwijl ze daar mee bezig waren zagen ze nieuwe zeilen aan de horizon verschijnen.

Hulp
Want ondertussen had men vanuit Texel een hulp eskader van 12 schepen uitgezonden onder Commandant Manard om het konvooi te hulp te schieten. Het was dit eskader dat Bart zag naderen.

Vlucht
Jean Bart besloot nu dat het tijd werd om weg te komen. Vier van de vijf prijsgemaakte oorlogsschepen en ca. 25 koopvaarders (meest Noordsvaaerders) werden los gekapt en in brand gestoken. Op de Arend werden de Nederlandse gevangenen en gewonden overgebracht. Voordat het hulp eskader ter plaatse was konden de schepen van Bart ontkomen. De Franse schepen waren veel betere zeilers daardoor konden ze eenvoudig ontsnappen naar Denemarken. Bart kwam ondanks de nog altijd actieve Engelse blokkadevloot weer veilig in Duinkerken op 21 september 1696.

• De Jonge, J.C.
  Geschiedenis van Het Nederlandsche Zeewezen, III, pp. 497-505.
• Wikipedia.
  Slag bij de Doggersbank (1696).
• La Roncière, Charles de.
  Histoire de la marine française.